Yardım

MüzikAletleri Beden Ölçüm Tablosu

Akort Bilgisi

Aldığımız talep ve yoğun ilgiden dolayı aşağıdaki geniş açıklamalrı siz müzik sever arkadaşlarımız için yayınlamaktayız. Umarız burada verilen bilgiler faydalı olur. Amacımız sizlere en iyi hizmeti en kolay biçimde ulaştırmaktır.

Akort nedir?

En kolay tabirle; doğru sesleri almak için, enstrümanınızı çalmadan önce yapmanız gereken ayarlama işlemidir.
 

Akort gereklimidir?

Her müzik aleti bakım ve ayar gerektirir. Bunun yanısıra sıkça kullanılan telli çalgıların hepsi akort gerektirir. Yani cevap tabiki evet. Akort mutlaka gereklidir. Tüm telli çalgılar akort gerektirir. İster amatör isterseniz profesyonel olun, hiç fark etmez, akort çalacağınız müzik aleti için mutlaka gerekli bir işlemdir. Profesyonel müzisyenlerin enstrümanlarının akortu için görevlendirilmiş bir ekip bile varıdr. Bu kip yada kişi, Konser öncesi ve sırasında enstrüman yada müzik aletlerinin akortunu sürekli takip edip gereken ayarlamaları yerinde anında yaparlar. Örnek: Joe "Satch" Satriani konserleri sırasında birden fazla gitar kullanır. Konser öncesi telleri, tüm aksamları ve sesi akortu yapılan (tüm kontroller tamamlanan) gitarları, sahne önü ve arkasında daima hazır tutulur. Akordu yerinde olmayan bir gitar, herşeyi berbat edebilir. Sanırım ne kadar akordun önemi hakkında şimdi bir fikir yürütebilirsiniz.
 

Akort etmek kolay bir işlemmidir?

İlk başıkta zor gibi görünse de aslında kolay bir işlemdir. Halk arasında bir tabir vardır "bilene her şey kolay". Aslında bu doğrudur. Akordu da bilmek gerekir. Öğrenince akort etmek gerçekten kolmış dersiniz. Hatta bu işi aşırı hasasiyete götürenlerde olur. Sık sık akordunu kontrol etmeye başlarsınız, eğer akordu kaçmışsa (yani yaptığınız ayar değişmişse) hemen akort yapaya başlarsınız.
 

Akort nasıl yapılır?

Tamam artık hadi biraz da nasıl akort yapılır ondan bahsedelim. Her enstrüman (keman, gitar, bağlama, tambur, kanun vs. tüm müzik aletleri), kendine özgü değişik sesler çıkarır.
Biraz önce gitardan bahsetmişken ben burada (Türkiye'de en yaygın ve tercih edilen gitar türü klasik gitardır.) bir klasik gitar nasıl akort edilir ondan bahsedeceğim. Fakat siz bu örneği kullanarak keman, bağlama ve diğer telli çalgıları nasıl akort edeceğinizi öğreneceksiniz. Enstrümanların şekiller değişik olsa da akort edilmeleri gerekir ve akort metodu hemen hemen aynıdır.
İsterseniz, öncelikle gitarı biraz tanıyalım. Gitarda 6 adet tel bulunur. Bu tellerin birer ucu, gitarın ön kısmında bulunan ses deliğine yakın bir kısımda alt eişk adı verilen bir aparata sabitlenmiştir. Tellerin diğer uçları ise, gitarınızın sap kısmının ucunda bulunan ve kıvırdığınızda tellerin gerginliğini değiştirebileceğiniz mekanizmaya yani burgulara bağlanmıştır.

Gitarınızın tellerinden doğru sesler çıkması, ancak belirli sabit gerginliklere ulaştıklarında mümkün olur. Bu altı ayrı telden altı değişik ses çıkması ve çıkan seslerin belli nota değerlerinde olması gerekir. Yani tellerin, göz kararı bir gerginlikte olması yeterli değildir.
 

Gitar da altı adet tel bulunur demiştik. Bu tellerin herbirinin özellikleri birbirine benzese bile tamamı ile birbirinden farlıdır. Yani her biri birbirinden farklıdır. En azından belirtmeliyimki, tellerin kalınlıkları tamamen birbirinden farklıdır.
 

Peki biraz önce bahsedildiği gibi telleri tanıyalım;

Birinci tel (ince Mi teli); Her tel çıkarması gereken nota değerinin adını alır. Bu yüzden gitarın en ince teline İnce Mi Teli diyoruz. Peki niye "ince" imaresini kullanıyoruz? Çünki gitarda iki adet Mi teli bulunur. Bunlardan biri ince diğer ise kalındır (Kalın Mi telini daha sonra açıklayacağım). İnce mi teli gitarda bulunan en ince teldir. Malzemesi şeffafsentetik bir malzemdir. Halk arasında misina tel diye de adlandırılsa da aslında balık misinası değildir. Benzer fakat aynı değildir. Balık misanısı ses çıkarmaz.

İnce mi teli hangi teldir? Gitarını çalarmış gibi kucağınıza aldığınızda, yukarından aşağı baktığınızda sıramadaki en alttaki teldir. Yani sağ bacağınıza en yakin teldir. Aşağıdaki ilk teldir (en ince teldir).

Birinci telin (ince Mi teli) hangisi olduğunu öğrendikten, ikinci, üçüncü, dördüncü, beşinci ve son tel olan altıncı telin hangisini olduğunu bulmanız kolay olacaktır. Ayrıca kısa bir ip uçu vermek isterim. En ince tel, en küçük rakam olan 1. (birinci) teldir. En kalın tel ise en büyük rakam olan 6. (altıncı) teldir.
 

Şimdi de sırasıyla her telin hangi notaya denk geldiğini belirtelim. Bu nota değerleri gitarın tellerine boşken vurulduğunda çıkan ses olmalıdır. Bu arada boşken ne demektir onu açıklayalım; yani gitarın herhangi bir perdesine (gitarın sapında bulunan tellerinden altında görülen metal çizgilerden herbirine perde denir) bastırmadan sadece sesini duymak istediğiniz tele (çalma vaziyetindeyken) parmağınızla vurarak ses çıkarmaktır.

Gitarı en ince tellinden en kalın teline doğru, yani ses tonları (gitarınızı çalmak için kucağınıza aldığınızda) aşağıdan yukarı doğru:

1. Tel Mi  - E (ince Mi) En ince şeffaf sentetik tel
2. Tel Si  - B
3. Tel Sol - G
4. Tel Re  - D
5. Tel La  - A
6. Tel Mi  - E (kalın Mi) En kalın sarmal (ipek üzeri gümüş sargı) tel

yani;
 

1. ses ince Mi (ürün üzerinde "1/E" nolu delikten üflenince çıkacak nota değeri İnce Mi sesidir)
2. ses Si (ürün üzerinde "2/B" nolu delikten üflenince çıkacak nota değeri Mi sesidir)
3. ses Sol (ürün üzerinde "3/G" nolu delikten üflenince çıkacak nota değeri Mi sesidir)
4. ses Re (ürün üzerinde "4/D" nolu delikten üflenince çıkacak nota değeri Mi sesidir)
5. ses La (ürün üzerinde "5/A" nolu delikten üflenince çıkacak nota değeri Mi sesidir)
6. ses kalın Mi (ürün üzerinde "6/E" nolu delikten üflenince çıkacak nota değeri Kalın Mi sesidir)
 

Notalardan bahsederken, nota nedir, niye kullanılır onun üzerinde de durmak gerektiğini düşünüyorum. Bir çoklarının "Nota" kelimesini sevmediğini hatta nefret ettiğini biliyorum. Kimisine nota,okulu hatırlattığı için yada bu işin bir eğlenceden çıkıp çok derinleşeceğinin habercisi gibi gördüğünden pek haz etmemektedir. Bende bu durumu gözlemlemiş bir mzüsyen olarak size çok değil ama gerektiği kadar notadan bahsetmiliyim.
 

Aşağıdaki bilgilerin birkısmı Wikipediadan sizin için alıntı yapılmıştır.
 

Nota, müziği okuyup yazıya almaya yarayan şekillerdir.

Yazı harflerinin adları bulunuşu gibi, bu şekillerinde adları vardır.

Tarihte nota ilk olarak Aziz lohanne Battista ilahisiden gelir
--------------------------------------------------------------------------------
 
Do:  Ut queant laxis (ilk hece sonradan do olarak kullanılmaya başlanmıştır.)

Re:  Resonare fibris

Mi:  Mira gestorum

Fa:  Famuli tuorum

Sol: Solve polluti

La:  Labii reatum

Si:  Sancte Iohannes...

--------------------------------------------------------------------------------

Notalara ait yedi isim şunlardır:

1. do (ilim dilinde bazen “ut”),
2. re,
3. mi,
4. fa,
5. sol,
6. la,
7. si.
 

Almanya ve İngiltere’de, Orta Çağ tarzından solfejde kısmen hatıra olarak notalar doğrudan doğruya alfabe harflerinden yedisinin adlarıyla okunmaya devam ediliyor:
 

C (do),
D (re),
E (mi),
F (fa),
G (sol),
A (la),
B (si). Bu, İngilizcedeki sistemdir.
H (si), Bu, Almancadaki sistemdir.
 

Yani anlaşıldığı gibi notalar genel itibariyle iki türlü ifade ediliyor.

1 - Gelekneksel (Do, Re, Mi..)
2 - İngiliz sistemi (C, D, E ..)
 

Ülkemizde sıklıkla Do, Re, Mi gibi geleneksel nota isimleri ile ifade edilirken, bir çok akort aleti ve müzik akor kitaplarında (bu konudaki tüm yayınlarda) İngiliz (A,B,C...) sistemini göreceksiniz. Yani akort düdüklerinin ve akort aletlerinin üzerlerinde A, B, C, D, E, F ve G harflarinin yazılı olamsının sebebi de budur.
 

Tekrar akort etmeye dönersek, şimdi toparlamak gerekir diye düşnüyorum. Şidiye kadar akordun ne olduğunu, akordun mutlaka gerekli bir işlem olduğunu, notanın ne olduğunu, her telin bir notası olduğunu ve enstrümanınızın tellerinin hangi notaya göre ayarlanması (akort edilmesi gerektiğini) öğrendik.
Akort etme yöntemleri;
1. Akort düdüğü kullanarak,
2. Akort aleti kullanarak,
3. Kulaktan akort etmek.
 

1. Akort düdüğü kullanarak etmek;
 

Adındanda anlaşılacağı üzere akort düdüğü, üflenerek çalınan, mızıkaya benzer, metal yada sert plastik plastikten dışı ve bakır iç aksamdan iç mekanizması bulunan, her bir deliğinden farklı nota değerinde ses üretmeye yarayan yardımcı bir aletdir.

Gitar akort etmek için en az 6 sesli bir akort düdüğü kullanılmalıdır. Anlaşılacağı üzere gitarda altı ayrı tel bulunduğunu öğrenmiştik.

Bu arada ben gitarınızın daha önce hiç akort edilmediğini farz ediyorum. Genel olarak gitarınızı ilk satın aldığınızda hiç akort edilmemişse, telleri çok gevşektir. Eğer daha önce akort edilmiş yada edip edilmediğinden emin değilseniz. Akort işlemine başlamadan önce gitarınızın burgularını iyice gevşetiniz.

Şimdi kaldığımız yerden devam edebiliriz. İlk olarak ilk tel olan gitarın birinci (1.) teli olan en ince teli akort edelim. Bunun için altı sesli akort düdüğünde E (yani Mi) yazan delikten üfleyiniz. Üflediğinizde duyulacak ses Mi sesidir. Mi sesini duyduktan hemen sonra gitarınızın en alttaki en ince teli olan birinci (ince Mi teli) telin burgusunu geriniz. Gitaın burgusunu germe işi o telin bağlı olduğu gitar bugusunu çevirrek yapılır. Sol elle 1. telin burgunusunu gererken sağ el parmaklarınızla sadece 1. tele vurarak gitarınızdan ses çıkarmaya başlayınız. Eğer gitarınızından çıkan ses, öttürdüğünüz akort düdüğünün sesinden daha kalınsa buguyu sıkmanız (teli germeniz, daha gergin hale getirmeniz) gerekir. Aksi halde, yani; gitarınıdan çıkan ses düdükten çıkan sesten daha ince çıkıyorsa, teli çok germişiz demktirki bunu düzeltmek için burguyu ters istikamete doğru çevirerek teli gevşetmeniz gerekir. Taa ki gitardan çıkan ses ile düdükten çıkan ses aynı seslerde olsun.  

İkinci teli akort etmek için, biraz önceki gibi yine yolu izlemeniz gerekecektir fakat bu sefer düdüğün 2 numaralı deliğinden B yazan kısmından üflemeniz gerekir.
Üçüncü teli akort etmek için 3 numaralı G yazan kısımdan üflemeniz,
Dördüncü teli akort etmek için 4 numaralı D yazan kısımdan üflemeniz,
Beşinci teli akort etmek için 5 numaralı A yazan kısımdan üflemeniz,
Son olarak altıncı teli akort etmek için ise 6 numaralı E yazan kısımdan üflemeniz ve gitarınızın telini akort düdüğüne göre aynı sesi verecek şekilde ayarlamış olursunuz.
 

2. Akort aleti yada bilgisayar proğramı kullanarak akort etmek;
 

Akort aletleri, akort gerektiren (genellikle telli çalgılar) tüm müzik aletlerinin akort edilmesinde kullanılır. Akort aletleri her imalatçı veya modele göre değişikli arz ederceğinden, akort aletinizi nasıl kullanacağınız hakkında kullanma klavuzunundan faydalanmanızı tavsiye ederiz. Fakat genel olarak açıklamak gerekirse; akort aletinizin pilini kontrol edip yeni pil kullandığınızdan emin olunuz. Zayıflamış piller akort aletinin hassasiyetini etkileyeceğinden her aman iyi kalite ve yeni pil kullanınız. Akort aletini çalıştırdıktan sonra, gitarınızın önceden gevşetilmiş olan 1. teline (mi Telini) sağ elinizin parmaklarıyla vurmaya başlayın. Akort aletinizi, gitarınızı çalarken aynı zamanda göstergesini izleyebileceğiniz düz bir zemine koyunuz. Siz gitarınızın birinci telinden ses çıkarırken akort aletiniz, içinde bulunan mikrofon yardımıyla gitarınızdan çıkan sesinizi algılaası ve nota değerini ölçüp ekranda görüntülemesi gerekir. Ekranda beliren değer muhtemelen A,B,C gibi alfebetik bir değer olacaktır. Ekranda E harfi görünene kadar gitarın birinci burgusunu geçşetip sıkmak gerekir. Eğer ekranda beliren değer E en önce gelen bir değer yani A, B, C yada D ise teli daha gergin yampanız gerekir. Aksi halde yani ekrandanki değer E den büyükse; eğer F yada G yi gösteriyorsa burguyu gevşeterek teli daha gevşek hale getirmelisiniz. Bu işlemi ekrande E harfi belirene kadar yapmanız gerekecektir. Aynı işlemi diğer telleri de akort ederken kullanabilirsiniz. Fakat tek dikkat etmeniz gereken akort ediyor olduğunuz telin notasını alfebetik değer cinsinden bilmenizdir. yani Akort aleti üzerinde hangi harfi görmeniz gerektiğini bilmeniz gerekir.
 

3. Kulaktan akort etmek;

bu metod sadece profesyoneller tarafından uygulanır. Bunu burada tarif etmememize gerek yok çünki onlar zaten nasıl akort ediceklerini çok iyi bilirler. Yani profesyoneller, kulaklarını ve ses algılamada o kadar iyi kendilerini yetiştirmişlerki sadece duymak istedikleri notanın sesini gitarda arayarak kolaylıkla bulur ve akordu bir iki dakikada tamamlayabilirler.
 

Dikkat edilecek Hususlar:

1 - Gitarın tüm tellerini iyice gevşetiniz.
2 - Akort düdüğünü üflemeden önce doğru yeri yani doğru notanın seçilmiş olduğundan emin olunuz. Demek istiyorumki, Eğer altıncı teli akort ediyorsanız, akort düdüğünün "6-E" yazılı deliğinden üfleyerek doğru sesi alınız. Yanılıpta başka bir delikten üflerseniz yalnış notayı seçmiş olursunuz. Dolayısı ile teli gerektiğinden fazla gerip kırabilirsiniz. Bu tip hatalar basit gibi görünse de en sık rastlanan hatadır.
3 - Eğer 6. teli akort ediyorsanız tabiki altıncı tele boş vurmanız gerekecektir. Bazan yanılıp 6. tele vurduğunuzu sanıp 5. tele vurabilirsiniz. Yine bu da size zaman kaybettirebilir yada telinizi koparmanıza neden olabilir.
4 - Bir diğer husus ise doğru burguyu seçmiş olduunuzdan emin olunuz.
 

Keman
keman için de yine sistem aynıdır fakat farklı olan; keman da 4 tel bulunur. Kemanın tellerinin notaları alttan yukarı (inceden aklına doğru) aşağıdaki gibidir;
1. En ince çelik tel Mi telidir (E),
2. Sarmal tel La (A),
3. Sarmal tel Re (D),
4. En kalın sarmal tel Sol (G).
 

"KISA SAP (ÇÖĞÜR) BAĞLAMA AKORDU:

A = La ,
B = Si ,
C = Do ,
D = Re ,
E = Mi ,
F = Fa ,
G = Sol
 

UZUN SAP BAĞLAMA AKORDU:

ALT TELDEN BAŞLAYARAK,

• 1.TEL =LA     => A
• 2.TEL =RE    => D
• 3.TEL =SOL => G

ayrıca bazı yörelerde uzun saplı bağlama şu şekilde de akort edilir.
 

ALT TELDEN BAŞLAYARAK,

• 1.TEL =DO =>C
• 2.TEL =FA  => F
• 3.TEL =SİBEMOL => bB

UD AKORDU:

ALT TELDEN BAŞLAYARAK

• 1.TEL =SOL  => G
• 2.TEL =RE    => D
• 3.TEL =LA     => A
• 4.TEL =Mİ      => E
• 5.TEL =Sİ      => B
• 6.TEL =FA#   => F#
•  

CÜMBÜŞ AKORDU:

ALT TELDEN BAŞLAYARAK,

• 1.TEL =DO   =>C
• 2.TEL =SOL =>G
• 3.TEL =RE   => D
• 4.TEL =LA    => A
• 5.TEL =Mİ     => E
• 6.TEL =Sİ     => B
•  

KEMAN AKORDU (BATI’ya Göre)

ALT TELDEN BAŞLAYARAK,

• 1.TEL =Mİ     => E
• 2.TEL =LA    => A
• 3.TEL =RE   => D
• 4.TEL =SOL =>G
•  

KEMAN AKORDU: (TSM’ye Göre)

ALT TELDEN BAŞLAYARAK,

• 1.TEL =LA     => A
• 2.TEL =RE    => D
• 3.TEL = SOL => G
• 4.TEL = DO   => C
•  

KEMENÇE AKORDU:

ALT TELDEN BAŞLAYARAK,

• 1.TEL =Mİ  => E
• 2.TEL =LA  => A
• 3.TEL =RE => D
•  

GİTAR AKORDU:

ALT TELDEN BAŞLAYARAK,

• 1.TEL =Mİ      => E
• 2.TEL =Sİ      => B
• 3.TEL =SOL  => G
• 4.TEL =RE    => D
• 5.TEL =LA     => A
• 6.TEL =Mİ     =>  E
•  

Unutmayınız;

Nota ilaretleri ve Türk musikisindeki karşılıkları;

A = La , B = Si , C = Do , D = Re , E = Mi , F = Fa , G = Sol
 

Not: Bu akort etme biçimi eğitim amaçlıdır. Mükemmel tınıyı yakalamanız enstrümanın sap uzunluğu, tel kalınlığı ve benzeri gibi teknik bilgilerle ancak mümkün olabilir. Buradaki akort etme biçimi profösyönel amaçlara uymayabilir. Bununla birlikte akort ederken her türlü sorumluluk tamamen size aittir." bilgilerin bu kısmı bilimteknik.bloggum.com sitesinden alıntı yapımıştır.

NEYLER HAKKINDA

Eğer bu açıklamayı yetersiz buluyorsanız, çekinmeden (212) 621 1803 nolu telefondan müşteri hizmetleri temsilcilerimizden bilgi alabilrsiniz.